Ben je soms erg onrustig, angstig of heb je depressieve buien? Zo ja, dan kan het zo zijn dat je meer trek in eten krijgt. Je probeert jezelf bijvoorbeeld te troosten met een reep chocola. Emotie-eten heeft te maken met je hormonen. Je hormonen raken ontregeld, waardoor je meer trek krijgt in zoetigheid of vette hap. Als je hieraan toe blijft geven, vliegen de kilo’s eraan met als gevolg: overgewicht.
Het is belangrijk dat je bewust wordt van hoe je gevoelens, omgeving en voeding op jouw hormonen inwerken en andersom, hoe hormonen daarop invloed hebben.
Eetlust opwekkers vs eetlust remmers
Er zijn verschillende hormonen die invloed hebben op je eetlust. Een hormoon dat bijvoorbeeld invloed heeft op de eetlust is het hormoon insuline.
Insuline wordt door de alvleesklier aangemaakt als een reactie op een (te) hoge bloedsuikerspiegel. Gevolg hiervan kan zijn dat die spiegel te snel daalt waardoor honger ontstaat. Dit is waarom er na het eten van suiker en witte, geraffineerde producten snel weer behoefte is aan meer eten.
Hierdoor kom je sneller aan van deze producten dan van het eten van voedingsmiddelen die niet geraffineerd zijn (en dus meer vezels bevatten). Deze laatste worden langzamer in het bloed opgenomen, waardoor de bloedsuikerspiegel niet snel stijgt.
Belangrijke eetlust remmende hormonen zijn o.a. serotonine, cholecystokinine, PYY en leptine. Daar tegenover staan de eetlust opwekkende hormonen als insuline, ghreline, oestrogeen en cortisol.
Eetlust opwekkers:
Eetlust opwekkende hormonen zorgen ervoor dat je trek krijgt. Deze hormonen moeten niet te veel aangemaakt worden als je aan het afvallen bent. Het is daarom belangrijk om gezonde voeding te nuttigen wat niet de aanmaak van deze hormonen stimuleert. En dat is, zoals in de vorige blog beschreven, vezelrijk en koolhydraatarm voedsel.
Insuline
Insuline wordt door de alvleesklier aangemaakt als een reactie op een (te) hoge bloedsuikerspiegel. Gevolg hiervan kan zijn dat die spiegel te snel daalt waardoor honger ontstaat. Dit is waarom er na het eten van suiker en witte, geraffineerde producten snel weer behoefte is aan meer eten.
Hierdoor kom je sneller aan van deze producten dan van het eten van voedingsmiddelen die niet geraffineerd zijn (en dus meer vezels bevatten). Deze laatste worden langzamer in het bloed opgenomen, waardoor de bloedsuikerspiegel niet snel stijgt.
Bestaat dit patroon gedurende een langere periode dan betekent dit dat je te vaak pieken in het bloedsuikergehalte hebt en een te hoge insulinewaarden. Hierdoor zal je lichaam steeds gaan vragen om eten.
Uiteindelijk kan het zijn dat je lichaam ongevoelig raakt voor insuline, wat het voorstadium van diabetes kan betekenen.
Ghreline
Het hormoon ghreline wordt geproduceerd door de maag als de maag leeg is. De maag geeft hiermee een signaal af dat aanzet tot eten. Wanneer er gegeten wordt, dalen de ghreline spiegels weer doordat de maag gevuld wordt. Het is dus belangrijk de maag langere tijd gevuld te houden. En dit kan door gezonde voeding.
Oestrogeen
Oestrogenen zijn vrouwelijke geslachtshormonen. Naarmate het oestrogeengehalte hoger is, neemt het hongergevoel toe. Dit kan te maken hebben met de menstruatiecyclus en ook medicijnen hebben hier invloed op.
Cortisol
Het cortisolhormoon wordt gemaakt door de bijnieren. Dit hormoon wordt ook wel stresshormoon genoemd, omdat het vrijkomt in stressvolle situaties. Het bevordert het hongergevoel in tegenstelling tot adrenaline.
Cortisol zorgt ervoor dat het verlies aan energie, dat ontstaat tijdens stress, weer gecompenseerd wordt door te gaan eten.
Eetlust remmers:
Tegenover de eetlust opwekkende hormonen zijn er ook eetlust remmende hormonen als serotonine, cholecystokinine, PYY en leptine.
Serotonine
Dit is een neurotransmitter, een hormoon dat invloed heeft op onze hersenen. Het is een zeer belangrijk hormoon omdat het voor een verzadigingsgevoel zorgt. Een tekort aan serotonine leidt tot overeten, in het bijzonder van koolhydraten.
Cholecystokinine
Deze stof wordt geproduceerd zodra er voedsel in de dunne darm komt. Cholecystokinine remt de maagontlediging en heeft een eetlust remmende werking in de hersenen.
PYY
PYY is een hormoon dat de eetlust onderdrukt. Het wordt door de dunne darm geproduceerd als deze gestimuleerd wordt door voedselinname. PYY is de tegenhanger van ghreline, het hormoon dat door de maag geproduceerd wordt om eetlust te stimuleren. 15 minuten nadat je bent begonnen met eten, zal PYY opspelen.
De dunne darm maakt dit hormoon aan dat werkt op het verzadigingsgevoel. Het is dus belangrijk om langzaam te eten.
Leptine
Leptine wordt in de vetcellen aangemaakt. Het hormoon geeft aan wanneer we genoeg hebben gegeten en geeft een seintje aan de hersenen dat de stofwisseling opgevoerd kan worden.
Overgewicht geeft te veel leptine in het bloed. De gevoeligheid voor dit hormoon neemt hierdoor af, waardoor de eetlust toeneemt en de spijsvertering minder snel verloopt.
Eetlust, hormonen en gevoelens
Van deze eetlust remmende hormonen is het juist wel belangrijk dat ze in voldoende mate aanwezig zijn. Zij zorgen er immers voor dat je het verzadigingsgevoel langer vasthoudt en je maag langer gevuld blijft. Of deze hormonen wel of niet in voldoende mate aanwezig zijn, kan beïnvloedt worden door gevoelens, omgeving, voeding of de mate van stress. Dit werd al aangegeven in de inleiding van deze blog.
Iemand met een laag serotonine niveau heeft namelijk ook vaak gevoelens van stress of depressiviteit. Een laag serotonine gehalte zorgt er dus niet alleen voor dat de eetlust niet geremd wordt, maar ook voor negatieve gevoelens. Deze negatieve gevoelens kunnen stress geven waardoor de cortisolspiegel stijgt. Negatieve gevoelens en overgewicht gaan daardoor vaak samen op en versterken elkaar.
De oplossing
Een tekort aan serotonine is namelijk zelf aan te vullen door middel van voeding en een gezonde leefwijze. De meeste serotonine wordt twee uur na zonsopgang gemaakt. Het is daarom belangrijk om nooit je ontbijt over te slaan. Zonder voedingsstoffen kan het lichaam geen serotonine aanmaken.
Voldoende inname van vitamines en mineralen verhoogt de aanmaak van serotonine, ook zonlicht bevordert de aanmaak van serotonine. Daarnaast is het belangrijk een goede nachtrust te krijgen, stress te minimaliseren en genoeg ontspanning te zoeken.
Cure4Life adviseert daarom om te ontbijten, gezonde voeding (rijk aan vitamines en mineralen) te nuttigen, voldoende water te drinken en af en toe van de zon te genieten. Dit alles om een gezond gewicht en psychisch welzijn te verkrijgen en te behouden.
Heb je overgewicht en/of merk je dat je lichaam en hormoonhuishouding uit balans is? Vraag dan een gratis consult aan.
